Exodo 32
|
Exodus 32
|
Ug sa diha nga nakita sa katawohan nga si Moises nagdugay sa paglugsong gikan sa bukid, ang katawohan nagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Aaron ug miingon kaniya: Tindog, ug buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo, kay mahitungod niining Moises, kadtong tawo nga nagkuha kanamo gikan sa yuta sa Egipto, kami wala manghibalo kong unsay nahitabo kaniya. | And when the people saw that Moses was a long time coming down from the mountain, they all came to Aaron and said to him, Come, make us a god to go before us: as for this Moses, who took us up out of the land of Egypt, we have no idea what has become of him. |
Ug si Aaron miingon kanila: Panangtanga ninyo ang mga arios nga bulawan nga anaa sa mga dalunggan sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug dad-a kini ninyo ngari kanako. | Then Aaron said to them, Take off the gold rings which are in the ears of your wives and your sons and your daughters, and give them to me. |
Ug ang tibook nga katawohan nanangtang sa mga ariyos nga bulawan nga diha sa ilang mga dalunggan, ug gidala kini ngadto kang Aaron. | And all the people took the gold rings from their ears and gave them to Aaron. |
Ug siya nagdawat niini sa mga kamot nila, ug gikulit kini niya uban sa usa ka silsil, ug gihimo niya kini nga usa ka nating vaca nga tinunaw. Ug miingon sila: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga mikuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto! | And he took the gold from them and, hammering it with an instrument, he made it into the metal image of a young ox: and they said, This is your god, O Israel, who took you out of the land of Egypt. |
Ug sa diha nga si Aaron nakakita niini, nagtukod siya ug usa ka halaran sa atubangan sa nating vaca; ug si Aaron nagmantala, ug miingon: Ugma mao ang fiesta ni Jehova. | And when Aaron saw this, he made an altar before it, and made a public statement, saying, Tomorrow there will be a feast to the Lord. |
Ug nanagmata sila sa pagsayo sa sunod nga buntag ug nanaghalad sila ug mga halad-nga-sinunog, ug nanagdala sila ug mga halad-sa-pakigdait; ug milingkod ang katawohan sa pagkaon ug sa pag-inum, ug nanagpanindog sila sa pagdula. | So early on the day after they got up and made burned offerings and peace-offerings; and took their seats at the feast, and then gave themselves to pleasure. |
Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, lumugsong ka ngadto sa ubos; kay ang imong katawohan nga gikuha mo gikan sa yuta sa Egipto, nanagdaut sa ilang kaugalingon. | And the Lord said to Moses, Go down quickly; for your people, whom you took out of the land of Egypt, are turned to evil ways; |
Sila nahisimang sa hinanali gikan sa dalan nga akong gisugo kanila, ug nanagbuhat sila alang kanila ug usa ka nating vaca nga tinunaw, ug nanagsimba sila niini, ug nanaghalad sila niini, ug nanag-ingon: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto. | Even now they are turned away from the rule I gave them, and have made themselves a metal ox and given worship to it and offerings, saying, This is your god, O Israel, who took you up out of the land of Egypt. |
Ug si Jehova miingon kang Moises: Nakita ko kining katawohan, ug ania karon, kini maoy katawohan nga magahi ug liog. | And the Lord said to Moses, I have been watching this people, and I see that they are a stiff-necked people. |
Busa karon, pasagdi ako nga magadilaab ang akong kaligutgut batok kanila, ug aron pagaut-uton ko sila, ug ikaw pagabuhaton nga usa ka daku nga nasud. | Now do not get in my way, for my wrath is burning against them; I will send destruction on them, but of you I will make a great nation. |
Ug si Moises nangamuyo kang Jehova nga iyang Dios, ug nag-ingon: Oh Jehova, ngano ba nga magadilaab ang imong kaligutgut batok sa imong katawohan nga imong gikuha gikan sa yuta sa Egipto uban sa usa ka dakung gahum ug uban sa usa ka kamot nga kusgan? | But Moses made prayer to God, saying, Lord, why is your wrath burning against your people whom you took out of the land of Egypt, with great power and with the strength of your hand? |
Kay ngano ba nga magasulti ang mga Egiptohanon, nga magaingon: Alang sa kadautan gikuha mo sila aron sa pagpatay kanila dinhi sa mga kabukiran, ug sa pag-ut-ut kanila gikan sa nawong sa yuta? Kuhaa ang kabangis sa imong kasuko ug bumulag ka gikan niining kadautan batok sa imong katawohan. | Why let the Egyptians say, He took them out to an evil fate, to put them to death on the mountains, cutting them off from the earth? Let your wrath be turned away from them, and send not this evil on your people. |
Hinumdumi si Abraham, si Isaac ug si Israel nga imong mga alagad, nga kanila nanumpa ikaw nga sa imong kaugalingon gayud, ug miingon ikaw kanila: Pagapadaghanon ko ang inyong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug kining tibook nga yuta nga akong giingon, akong ihatag sa inyong kaliwatan, ug sila magapanunod niini sa walay katapusan. | Have in mind Abraham, Isaac, and Israel, your servants, to whom you gave your oath, saying, I will make your seed like the stars of heaven in number, and all this land will I give to your seed, as I said, to be their heritage for ever. |
Ug si Jehova nagbasul sa kadautan nga iyang giingon nga iyang pagabuhaton unta sa iyang katawohan. | So the Lord let himself be turned from his purpose of sending punishment on his people. |
Ug si Moises mibalik, ug milugsong gikan sa bukid, nga ginadala sa iyang kamot ang duruha ka papan sa pagpamatuod; ang mga papan nga gisulatan sa iyang duruha ka luyo; sa usa ka luyo ug sa pikas gisulatan kini. | Then Moses came down the mountain with the two stones of the law in his hand; the stones had writing on their two sides, on the front and on the back. |
Ug ang mga papan binuhat sa Dios, ug ang sulat mao ang sulat sa Dios, nga gikulit sa ibabaw sa mga papan. | The stones were the work of God, and the writing was the writing of God, cut on the stones. |
Ug sa diha nga si Josue nakadungog sa kagahub sa katawohan, samtang sila nagasinggit, miingon siya kang Moises: Adunay kagahub sa gubat sa dapit sa campo. | Now when the noise and the voices of the people came to the ears of Joshua, he said to Moses, There is a noise of war in the tents. |
Ug siya miingon: Dili man mao ang paghugyaw sa mga mananaug, ni mao ang tingog niadtong mga nagatu-aw tungod kay nadaug sila; apan ang kagahub nga ila sa mga nagaambahan maoy nadungog ko. | And Moses said, It is not the voice of men who are overcoming in the fight, or the cry of those who have been overcome; it is the sound of songs which comes to my ear. |
Ug nahitabo kini, nga sa pag-abut niya haduol sa campo, nga nakita niya ang nating vaca, ug ang mga pagsayaw; ug misilaub ang kasuko ni Moises, ug gisalibay niya ang mga papan gikan sa iyang mga kamot, ug nadugmok kini sa lusaran sa bukid. | And when he came near the tents he saw the image of the ox, and the people dancing; and in his wrath Moses let the stones go from his hands, and they were broken at the foot of the mountain. |
Ug gikuha niya ang nating vaca nga ilang gibuhat, ug kini gisunog niya sa kalayo, ug kini gigaling niya hangtud nga napulbos, ug gisabwag kini sa ibabaw sa mga tubig ug kini gipainum niya sa mga anak sa Israel. | And he took the ox which they had made, burning it in the fire and crushing it to powder, and he put it in the water and made the children of Israel take a drink of it. |
Ug si Moises miingon kang Aaron: Unsa ba ang gibuhat niining katawohan kanimo nga ikaw nagadala man ug usa ka dakung sala sa ibabaw nila? | And Moses said to Aaron, What did the people do to you that you let this great sin come on them? |
Ug mitubag si Aaron: Dili unta mosilaub ang kasuko sa akong ginoo; ikaw nakaila sa katawohan, nga sila naandam alang sa kadautan. | And Aaron said, Let not my lord be angry; you have seen how the purposes of this people are evil. |
Kay sila nanag-ingon kanako: Buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo; kay mahitungod niining Moises, ang tawo nga mikuha kanamo gikan sa Egipto, kami wala manghibalo sa nahitabo kaniya. | For they said to me, Make us a god to go before us: as for this Moses, who took us up out of the land of Egypt, we have no idea what has come to him. |
Ug ako miingon kanila: Bisan kinsa nga adunay bulawan, tangtanga ninyo kana. Ug ilang gihatag kini kanako, ug gibutang ko kini sa kalayo, ug migula kining nating vaca. | Then I said to them, Whoever has any gold, let him take it off; so they gave it to me, and I put it in the fire, and this image of an ox came out. |
Ug sa nakita ni Moises nga ang katawohan nagpatuyang (kay gitugutan sila ni Aaron sa pagpatuyang sa pagkaagi nga naulawan sila sa taliwala sa ilang mga kaaway), | And Moses saw that the people were out of control, for Aaron had let them loose to their shame before their haters: |
Unya si Moises mitindog sa pultahan sa campo, ug miingon: Kong kinsa ang dapig kang Jehova moari siya kanako. Ug ang tanan nga mga anak ni Levi mitingub ngadto kaniya. | Then Moses took his place at the way into the tents, and said, Whoever is on the Lord's side, let him come to me. And all the sons of Levi came together to him. |
Ug siya miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Magtakin ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti diha sa iyang hawak ug pangagi kamo, ug magbalik-balik kamo gikan sa usa ka pultahan ngadto sa usa ka pultahan sa campo, ug patya ninyo ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang kauban, ug ang tagsatagsa sa iyang silingan. | And he said to them, This is the word of the Lord, the God of Israel: Let every man take his sword at his side, and go from one end of the tents to the other, putting to death his brother and his friend and his neighbour. |
Ug gibuhat kini sa mga anak ni Levi, sumala sa pulong ni Moises, ug nangapukan sa katawohan niadtong adlawa ang totolo ka libo ka tawo. | And the sons of Levi did as Moses said; and about three thousand of the people were put to death that day. |
Ug si Moises miingon: Igahin ang inyong kaugalingon karon kang Jehova, oo, ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang anak nga lalake, ug batok sa iyang igsoon nga lalake; aron siya maghatag kaninyo sa iyang panalangin niining adlawa. | And Moses said, You have made yourselves priests to the Lord this day; for every one of you has made the offering of his son and his brother; the blessing of the Lord is on you this day. |
Ug nahatabo nga sa adlaw nga misunod, nga si Moises miingon sa katawohan: Nakasala kamo ug usa ka dakung sala: ug karon motungas ako ngadto kang Jehova; tingali magabuhat ako ug halad-sa-pagtabon sa sala alang sa inyong mga sala. | And on the day after, Moses said to the people, Great has been your sin: but I will go up to the Lord, and see if I may get forgiveness for your sin. |
Ug si Moises mibalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Oh, kining katawohan nakasala ug usa ka dakung sala, ug nagbuhat sila ug mga dios nga bulawan. | Then Moses went back to the Lord and said, This people has done a great sin, making themselves a god of gold; |
Apan karon, kong pasayloon mo ang ilang sala--; ug dili ugaling, palaa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa imong basahon nga gisulatan mo. | But now, if you will give them forgiveness--but if not, let my name be taken out of your book. |
Ug si Jehova miingon kang Moises: Bisan kinsa nga nakasala batok kanako, kini siya pagapalaon ko sa akong basahon. | And the Lord said to Moses, Whoever has done evil against me will be taken out of my book. |
Ug lumakaw ka, dad-a kining katawohan didto sa dapit nga akong giingon kanimo. Ania karon, ang akong manolonda magauna kanimo; apan sa adlaw sa akong pagdu-aw, pagaduawon ko ang ilang sala sa ibabaw nila. | But now, go, take the people into that place of which I have given you word; see, my angel will go before you: but when the time of my judging has come, I will send punishment on them for their sin. |
Ug gisamaran ni Jehova ang katawohan, kay nagbuhat sila ug nating vaca, nga gibuhat ni Aaron. | And the Lord sent punishment on the people because they gave worship to the ox which Aaron made. |