Mateo 13
|
Mateus 13
|
Ug sa mao rang adlawa, si Jesus nanaug sa balay ug milingkod sa lapyahan sa lanaw. | No mesmo dia, tendo Jesus saído de casa, sentou-se à beira do mar; |
Ug midugok kaniya ang mga dagkung panon sa katawhan, nga tungod niana misakay siya sa usa ka sakayan ug milingkod didto; ug ang tibuok panon sa katawhan nanagtindog sa baybayon. | e reuniram-se a ele grandes multidões, de modo que entrou num barco, e se sentou; e todo o povo estava em pé na praia. |
Ug iyang gisuginlan sila sa daghang mga butang pinaagig mga sambingay. Ug siya miingon: "Usa ka magpupugas miadto aron sa pagsabod ug binhi. | E falou-lhes muitas coisas por parábolas, dizendo: Eis que o semeador saiu a semear. |
Ug sa nagsabod siya, may mga binhi nga diha mahulog sa daplin sa dalan, ug midugok ang mga langgam ug ilang gituka kini. | e quando semeava, uma parte da semente caiu à beira do caminho, e vieram as aves e comeram. |
Ang ubang mga binhi diha mahulog sa kabatoan diin dili daghan ang yuta, ug kini migitib dayon sanglit kini wala may giladmon diha sa yuta, | E outra parte caiu em lugares pedregosos, onde não havia muita terra: e logo nasceu, porque não tinha terra profunda; |
apan sa pagsubang sa Adlaw, kini nalawos; ug kay wala may gamut, kini nalaya. | mas, saindo o sol, queimou-se e, por não ter raiz, secou-se. |
Ug may uban pang mga binhi nga diha mahulog sa kasampinitan, ug ang mga sampinit mitubo ug milumos niini. | E outra caiu entre espinhos; e os espinhos cresceram e a sufocaram. |
Ug ang ubang mga binhi diha mahulog sa maayong yuta ug kini namunga; may namungag usa ka gatus ka pilo, ang uban kan-oman, ug ang uban katloan. | Mas outra caiu em boa terra, e dava fruto, um a cem, outro a sessenta e outro a trinta por um. |
Ang may mga dalung-gan nga makadungog, kinahanglan siya magpatalinghug." | Quem tem ouvidos, ouça. |
Unya miduol ang mga tinun-an ug miingon kaniya, "Nganong pinaagi mag mga sambingay ang imong pagsulti kanila?" | E chegando-se a ele os discípulos, perguntaram-lhe: Por que lhes falas por parábolas? |
Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Kaninyo gitugot ang pagpakasabut sa mga tinagoan mahitungod sa gingharian sa langit, apan kanila wala kini itugot. | Respondeu-lhes Jesus: Porque a vós é dado conhecer os mistérios do reino dos céus, mas a eles não lhes é dado; |
Kay siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa, ug makabaton siya sa kadagaya; apan siya nga walay iya pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya. | pois ao que tem, dar-se-lhe-á, e terá em abundância; mas ao que não tem, até aquilo que tem lhe será tirado. |
Mao kini ang hinung-dan ngano nga magasulti ako kanila pinaagig mga sambingay; kay bisan tuod sila magatutok, dili man sila makakita, ug bisan tuod sila magapaminaw, dili man sila makabati ni makasabut. | Por isso lhes falo por parábolas; porque eles, vendo, não vêem; e ouvindo, não ouvem nem entendem. |
Ug diha kanila maayo gayud nga pagkatuman ang profesiya ni Isaias nga nagaingon: `Manimati ug manimati kamo apan dili gayud kamo makasabut, ug magatutok ug magatutok kamo, apan dili gayud kamo makakita. | E neles se cumpre a profecia de Isaías, que diz: Ouvindo, ouvireis, e de maneira alguma entendereis; e, vendo, vereis, e de maneira alguma percebereis. |
Kay nahabol ang kasingkasing niining mga tawhana, ug ang ilang mga dalunggan magalisud sa pagpakabati, ug ang ilang mga mata ginapiyong nila, sa kahadlok nga tingali unyag makakita sila pinaagi sa ilang mga mata, ug makabati sila pinaagi sa ilang mga dalunggan, ug makasabut sila pinaagi sa ilang kasingkasing, ug managbalik sila kanako aron ayohon ko sila. | Porque o coração deste povo se endureceu, e com os ouvidos ouviram tardamente, e fecharam os olhos, para que não vejam com os olhos, nem ouçam com os ouvidos, nem entendam com o coração, nem se convertam, e eu os cure. |
Apan bulahan gayud ang inyong mga mata kay makakita man kini, ug ang inyong mga dalunggan kay makabati man kini. | Mas bem-aventurados os vossos olhos, porque vêem, e os vossos ouvidos, porque ouvem. |
Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga daghan ang mga profeta ug mga tawong matarung nga nangandoy sa pagtan-aw unta sa inyong nakita, apan wala sila niini makakita; ug sa pagpamati unta sa inyong nabatian, apan wala sila niini makabati. | Pois, em verdade vos digo que muitos profetas e justos desejaram ver o que vedes, e não o viram; e ouvir o que ouvis, e não o ouviram. |
"Nan, patalinghugi ninyo ang sambingay mahitungod sa magpupugas. | Ouvi, pois, vós a parábola do semeador. |
Sa diha nga ang usa ka tawo makabati sa pulong mahitungod sa gingharian ug dili siya mosabut niini, ang dautan motungha ug mosakmit sa gikasabod diha sa iyang kasingkasing; kini mao ang gikasabod diha sa daplin sa dalan. | A todo o que ouve a palavra do reino e não a entende, vem o Maligno e arrebata o que lhe foi semeado no coração; este é o que foi semeado à beira do caminho. |
Ug mahitungod niadtong gikasabod diha sa kabatoan, kini mao kadtong magapatalinghug sa pulong ug dihadiha iya kining dawaton uban sa kalipay; | E o que foi semeado nos lugares pedregosos, este é o que ouve a palavra, e logo a recebe com alegria; |
apan wala siyay gamut diha sa iyang kaugalingon, hinoon mopabilin siyag makadiyot; ug inig-abut sa kasakitan o pagpanglutos tungod sa pulong, siya mobiya dayon sa pagtoo. | mas não tem raiz em si mesmo, antes é de pouca duração; e sobrevindo a angústia e a perseguição por causa da palavra, logo se escandaliza. |
Ug bahin niadtong gikasabod diha sa kasampinitan, kini mao kadto ang makadungog sa pulong, apan ang mga kabalaka dinhi sa kalibutan ug ang kalipay tungod sa mga bahandi magalumos sa pulong, ug kini dili makapamunga. | E o que foi semeado entre os espinhos, este é o que ouve a palavra; mas os cuidados deste mundo e a sedução das riquezas sufocam a palavra, e ela fica infrutífera. |
Ug bahin sa gikasabod diha sa maayong yuta, kini mao kadtong makadungog sa pulong ug makasabut niini; sa pagkatinuod kini siya magapamunga ug magapaani, sa usa ka higayon usa ka gatus ka pilo, ug sa lain kan-oman, ug sa lain katloan." | Mas o que foi semeado em boa terra, este é o que ouve a palavra, e a entende; e dá fruto, e um produz cem, outro sessenta, e outro trinta. |
Ug iyang giasoyan sila sa lain pang sambingay, nga nag-ingon, "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga nagpugas ug maayong binhi diha sa iyang uma; | Propôs-lhes outra parábola, dizendo: O reino dos céus é semelhante ao homem que semeou boa semente no seu campo; |
apan samtang nanagkatulog ang mga tawo, ang iyang kaaway miadto ug ang mga trigo gisaburan niyag mga liso sa bunglayon, ug unya mipahawa siya. | mas, enquanto os homens dormiam, veio o inimigo dele, semeou joio no meio do trigo, e retirou-se. |
Busa, sa nanubo na ang mga trigo ug nanguhay, nakita usab ang mga bunglayon. | Quando, porém, a erva cresceu e começou a espigar, então apareceu também o joio. |
Ug ang mga ulipon sa pangulo sa panimalay miduol ug miingon kaniya, `Senyor, dili ba maayo man kadtong binhi nga gipugas mo sa imong uma? Naunsa bang anaa may mga bunglayon?` | Chegaram, pois, os servos do proprietário, e disseram-lhe: Senhor, não semeaste no teu campo boa semente? Donde, pois, vem o joio? |
Siya mitubag kanila, `Buhat kana sa kaaway.` Ug ang mga ulipon miingon kaniya, `Nan, gusto ka bang amo kadtong adtoon ug pangib-ton?` | Respondeu-lhes: Algum inimigo é quem fez isso. E os servos lhe disseram: Queres, pois, que vamos arrancá-lo? |
Apan siya miingon kanila, `Ayaw lang, kay tingali unya hinoon nga sa inyong pagpangibut sa mga bunglayon mahilakip pagkaibut ang mga trigo. | Ele, porém, disse: Não; para que, ao colher o joio, não arranqueis com ele também o trigo. |
Pasagdi sila nga managkaipon karon sa pagtubo hangtud sa ting-ani, ug sa pagpangani na unya ingnon ko ang mga mag-aani, Pangibta una ninyo ang mga bunglayon ug bangana aron sunogon, apan ang mga trigo hakota ninyo ngadto sa akong dapa.`" | Deixai crescer ambos juntos até a ceifa; e, por ocasião da ceifa, direi aos ceifeiros: Ajuntai primeiro o joio, e atai-o em molhos para o queimar; o trigo, porém, recolhei-o no meu celeiro. |
Ug iyang giasoyan sila sa lain pang sambingay, nganag-ingon, "Ang gingharian sa langit samag liso sa mustasa nga gidala sa usa ka tawo ug gipugas niya diha sa iyang uma; | Propôs-lhes outra parábola, dizendo: O reino dos céus é semelhante a um grão de mostarda que um homem tomou, e semeou no seu campo; |
kini mao ang labing gamay sa tanang mga liso, apan sa makatubo na, kini mao ang labing daku sa tanang tanum nga ulotanon ug mahimong kahoy nga tungod niana ang mga langgam sa kalangitan modugok ug magahimog mga batuganan diha sa iyang mga sanga." | o qual é realmente a menor de todas as sementes; mas, depois de ter crescido, é a maior das hortaliças, e faz-se árvore, de sorte que vêm as aves do céu, e se aninham nos seus ramos. |
Ug iyang gisuginlan silag lain pang sambingay. Siya miingon, "Ang gingharian sa langit sama sa igpapatubo nga gikuha sa usa ka babaye ug gilubong niya diha sa tulo ka takus nga harina, hangtud gikapatuboan ang tanan." | Outra parábola lhes disse: O reino dos céus é semelhante ao fermento que uma mulher tomou e misturou com três medidas de farinha, até ficar tudo levedado. |
Kining tanan gipamulong ni Jesus ngadto sa mga panon sa katawhan pinaagig mga sambingay, ug wala gayud siyay gikasugilon kanila nga dili pinaagig mga sambingay. | Todas estas coisas falou Jesus às multidões por parábolas, e sem parábolas nada lhes falava; |
Sa ingon niini natuman ang gisulti pinaagi sa profeta, nga nagaingon: Sa akong baba magabungat ako sa pagsulti pinaagig mga sambingay, igapamulong ko ang mga butang tinago sukad pa sa pagkatukod sa kalibutan." | para que se cumprisse o que foi dito pelo profeta: Abrirei em parábolas a minha boca; publicarei coisas ocultas desde a fundação do mundo. |
Unya mipahawa siya sa mga panon sa katawhan ug misaka sa balay. Ug miduol kaniya ang iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Saysayi kami sa sambingay mahitungod sa mga bunglayon diha sa uma." | Então Jesus, deixando as multidões, entrou em casa. E chegaram-se a ele os seus discípulos, dizendo: Explica-nos a parábola do joio do campo. |
Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Ang nagpugas sa maayong binhi mao ang Anak sa Tawo; | E ele, respondendo, disse: O que semeia a boa semente é o Filho do homem; |
ang uma mao ang kalibutan, ug ang maayong binhi mao ang mga anak sa gingharian; ang mga bunglayon mao ang mga anak sa dautan, | o campo é o mundo; a boa semente são os filhos do reino; o o joio são os filhos do maligno; |
ug ang kaaway nga nagsabod kanila mao ang yawa; ang ting-ani mao ang katapusan sa kapanahonan, ug ang mga mag-aani mao ang mga manolunda. | o inimigo que o semeou é o Diabo; a ceifa é o fim do mundo, e os celeiros são os anjos. |
Busa, maingon nga ang mga bunglayon pagaibton ug pagasunogon sa kalayo, mao man usab kana ang mahitabo unya inigkatapus na sa kapanahonan. | Pois assim como o joio é colhido e queimado no fogo, assim será no fim do mundo. |
Ang Anak sa Tawo magapadala unya sa iyang mga manolunda, ug ilang tapukon ug hakuton pagawas sa iyang gingharian ang tanang hinungdan sa pagpakasala ug ang tanang mga magbubuhat ug kadautan, | Mandará o Filho do homem os seus anjos, e eles ajuntarão do seu reino todos os que servem de tropeço, e os que praticam a iniquidade, |
ug ilang igasalibay kini sila ngadto sa hudno nga magadilaab; didto ang mga tawo manag-panghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. | e lançá-los-ão na fornalha de fogo; ali haverá choro e ranger de dentes. |
Unya ingon sa Adlaw mosidlak ang mga matarung didto sa gingharian sa ilang Amahan. Ang may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan magpatalinghug. | Então os justos resplandecerão como o sol, no reino de seu Pai. Quem tem ouvidos, ouça. |
"Ang gingharian sa langit sama sa usa ka bahandi nga nalubong ilalum sa usa ka uma, nga sa hingkaplagan kini sa usa ka tawo, iyang gibalik paglubong; ug tungod sa iyang kalipay siya milakaw ug iyang gibaligya ang tanan niyang kabtangan, ug iyang gipalit kadtong umaha. | O reino dos céus é semelhante a um tesouro escondido no campo, que um homem, ao descobrí-lo, esconde; então, movido de gozo, vai, vende tudo quanto tem, e compra aquele campo. |
"Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka magpapatigayon nga nangitag mga hamiling mutya; | Outrossim, o reino dos céus é semelhante a um negociante que buscava boas pérolas; |
ug sa pagkakaplag niya sa usa ka mutya nga bilihon kaayo, milakaw siya ug gipamaligya niya ang iyang tanang kabtangan ug iyang gipalit kadto. | e encontrando uma pérola de grande valor, foi, vendeu tudo quanto tinha, e a comprou. |
"Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka pukot nga gitaktak ngadto sa dagat ug nakakuhag mga isda nga nagkalainlain; | Igualmente, o reino dos céus é semelhante a uma rede lançada ao mar, e que apanhou toda espécie de peixes. |
ug sa napuno na kini, gipanagbutad sa mga tawo ngadto sa baybayon, ug sila nanglingkod ug ilang gipili ang mga maayong isda ug gibutang kini sa mga sudlanan, apan ang mga walay pulos ilang gisalibay. | E, quando cheia, puxaram-na para a praia; e, sentando-se, puseram os bons em cestos; os ruins, porém, lançaram fora. |
Sama unya niana ang mahitabo inigkatapus na sa kapanahonan. Ang mga manolunda manggula ug ang mga dautan ilang lainon gikan sa mga matarung, | Assim será no fim do mundo: sairão os anjos, e separarão os maus dentre os justos, |
ug ilang isalibay kini ngadto sa hudno nga magadilaab; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. | e lançá-los-ão na fornalha de fogo; ali haverá choro e ranger de dentes. |
"Nakasabut ba kamo niining tanan?" Sila mitubag, "Oo." | Entendestes todas estas coisas? Disseram-lhe eles: Entendemos. |
Ug siya miingon kanila, "Busa ang matag-usa ka escriba nga gikatudloan mahitungod sa gingharian sa langit sama sa usa ka pangulo sa panimalay nga magakuha sa mga butang bag-o ug karaan gikan sa iyang tinigum nga bahandi." | E disse-lhes: Por isso, todo escriba que se fez discípulo do reino dos céus é semelhante a um homem, proprietário, que tira do seu tesouro coisas novas e velhas. |
Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagpamulong niining mga sambingay, siya mipahawa didto, | E Jesus, tendo concluido estas parábolas, se retirou dali. |
ug sa pag-abut niya sa iyang kaugalingong lungsod, siya nanudlo kanila sulod sa ilang sinagoga sa ingon nga paagi nga tungod niana nanghibulong sila ug nanag-ingon, "Diin ba niya makuha ang maong kaalam ug kagahum sa pagpanghimog mga milagro? | E, chegando à sua terra, ensinava o povo na sinagoga, de modo que este se maravilhava e dizia: Donde lhe vem esta sabedoria, e estes poderes milagrosos? |
Dili ba siya mao man ang anak sa panday sa kahoy? Dili ba ang iyang inahan ginganlan si Maria? Ug dili ba ang iyang mga igsoong lalaki mao man sila si Santiago ug si Jose ug si Simon ug si Judas? | Não é este o filho do carpinteiro? e não se chama sua mãe Maria, e seus irmãos Tiago, José, Simão, e Judas? |
Ug dili ba ang tanan niyang mga igsoong babaye ania man uban kanato dinhi? Busa, diin man niya makuha kining tanan?" | E não estão entre nós todas as suas irmãs? Donde lhe vem, pois, tudo isto? |
Ug kaniya ilang nakaplagan ang kahigayonan sa pagkapangdol. Apan si Jesus miingon kanila, "Ang profeta dungganan bisan diin, gawas sa iyang kaugalingong lungsod ug sa iyang kaugalingong panimalay." | E escandalizavam-se dele. Jesus, porém, lhes disse: Um profeta não fica sem honra senão na sua terra e na sua própria casa. |
Ug didto wala siya makahimog daghang mga milagro tungod sa ilang pagkawalay pagtoo. | E não fez ali muitos milagres, por causa da incredulidade deles. |