Matthäus 13
|
Mateo 13
|
An demselben Tage ging Jesus aus dem Hause und setzte sich an das Meer. | Ug sa mao rang adlawa, si Jesus nanaug sa balay ug milingkod sa lapyahan sa lanaw. |
Und es versammelte sich viel Volks zu ihm, also daß er in das Schiff trat und saß, und alles Volk stand am Ufer. | Ug midugok kaniya ang mga dagkung panon sa katawhan, nga tungod niana misakay siya sa usa ka sakayan ug milingkod didto; ug ang tibuok panon sa katawhan nanagtindog sa baybayon. |
Und er redete zu ihnen mancherlei durch Gleichnisse und sprach: Siehe, es ging ein Säemann aus, zu säen. | Ug iyang gisuginlan sila sa daghang mga butang pinaagig mga sambingay. Ug siya miingon: "Usa ka magpupugas miadto aron sa pagsabod ug binhi. |
Und indem er säte, fiel etliches an den Weg; da kamen die Vögel und fraßen's auf. | Ug sa nagsabod siya, may mga binhi nga diha mahulog sa daplin sa dalan, ug midugok ang mga langgam ug ilang gituka kini. |
Etliches fiel in das Steinige, wo es nicht viel Erde hatte; und ging bald auf, darum daß es nicht tiefe Erde hatte. | Ang ubang mga binhi diha mahulog sa kabatoan diin dili daghan ang yuta, ug kini migitib dayon sanglit kini wala may giladmon diha sa yuta, |
Als aber die Sonne aufging, verwelkte es, und dieweil es nicht Wurzel hatte, ward es dürre. | apan sa pagsubang sa Adlaw, kini nalawos; ug kay wala may gamut, kini nalaya. |
Etliches fiel unter die Dornen; und die Dornen wuchsen auf und erstickten's. | Ug may uban pang mga binhi nga diha mahulog sa kasampinitan, ug ang mga sampinit mitubo ug milumos niini. |
Etliches fiel auf gutes Land und trug Frucht, etliches hundertfältig, etliches sechzigfältig, etliches dreißigfältig. | Ug ang ubang mga binhi diha mahulog sa maayong yuta ug kini namunga; may namungag usa ka gatus ka pilo, ang uban kan-oman, ug ang uban katloan. |
Wer Ohren hat zu hören, der höre! | Ang may mga dalung-gan nga makadungog, kinahanglan siya magpatalinghug." |
Und die Jünger traten zu ihm und sprachen: Warum redest du zu ihnen durch Gleichnisse? | Unya miduol ang mga tinun-an ug miingon kaniya, "Nganong pinaagi mag mga sambingay ang imong pagsulti kanila?" |
Er antwortete und sprach: Euch ist es gegeben, daß ihr das Geheimnis des Himmelreichs verstehet; diesen aber ist es nicht gegeben. | Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Kaninyo gitugot ang pagpakasabut sa mga tinagoan mahitungod sa gingharian sa langit, apan kanila wala kini itugot. |
Denn wer da hat, dem wird gegeben, daß er die Fülle habe; wer aber nicht hat, von dem wird auch das genommen was er hat. | Kay siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa, ug makabaton siya sa kadagaya; apan siya nga walay iya pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya. |
Darum rede ich zu ihnen durch Gleichnisse. Denn mit sehenden Augen sehen sie nicht, und mit hörenden Ohren hören sie nicht; denn sie verstehen es nicht. | Mao kini ang hinung-dan ngano nga magasulti ako kanila pinaagig mga sambingay; kay bisan tuod sila magatutok, dili man sila makakita, ug bisan tuod sila magapaminaw, dili man sila makabati ni makasabut. |
Und über ihnen wird die Weissagung Jesaja's erfüllt, die da sagt: "Mit den Ohren werdet ihr hören, und werdet es nicht verstehen; und mit sehenden Augen werdet ihr sehen, und werdet es nicht verstehen. | Ug diha kanila maayo gayud nga pagkatuman ang profesiya ni Isaias nga nagaingon: `Manimati ug manimati kamo apan dili gayud kamo makasabut, ug magatutok ug magatutok kamo, apan dili gayud kamo makakita. |
Denn dieses Volkes Herz ist verstockt, und ihre Ohren hören übel, und ihre Augen schlummern, auf daß sie nicht dermaleinst mit den Augen sehen und mit den Ohren hören und mit dem Herzen verstehen und sich bekehren, daß ich ihnen hülfe." | Kay nahabol ang kasingkasing niining mga tawhana, ug ang ilang mga dalunggan magalisud sa pagpakabati, ug ang ilang mga mata ginapiyong nila, sa kahadlok nga tingali unyag makakita sila pinaagi sa ilang mga mata, ug makabati sila pinaagi sa ilang mga dalunggan, ug makasabut sila pinaagi sa ilang kasingkasing, ug managbalik sila kanako aron ayohon ko sila. |
Aber selig sind eure Augen, daß sie sehen, und eure Ohren, daß sie hören. | Apan bulahan gayud ang inyong mga mata kay makakita man kini, ug ang inyong mga dalunggan kay makabati man kini. |
Wahrlich ich sage euch: Viele Propheten und Gerechte haben begehrt zu sehen, was ihr sehet, und haben's nicht gesehen, und zu hören, was ihr höret, und haben's nicht gehört. | Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga daghan ang mga profeta ug mga tawong matarung nga nangandoy sa pagtan-aw unta sa inyong nakita, apan wala sila niini makakita; ug sa pagpamati unta sa inyong nabatian, apan wala sila niini makabati. |
So hört nun ihr dieses Gleichnis von dem Säemann: | "Nan, patalinghugi ninyo ang sambingay mahitungod sa magpupugas. |
Wenn jemand das Wort von dem Reich hört und nicht versteht, so kommt der Arge und reißt hinweg, was da gesät ist in sein Herz; und das ist der, bei welchem an dem Wege gesät ist. | Sa diha nga ang usa ka tawo makabati sa pulong mahitungod sa gingharian ug dili siya mosabut niini, ang dautan motungha ug mosakmit sa gikasabod diha sa iyang kasingkasing; kini mao ang gikasabod diha sa daplin sa dalan. |
Das aber auf das Steinige gesät ist, das ist, wenn jemand das Wort hört und es alsbald aufnimmt mit Freuden; | Ug mahitungod niadtong gikasabod diha sa kabatoan, kini mao kadtong magapatalinghug sa pulong ug dihadiha iya kining dawaton uban sa kalipay; |
aber er hat nicht Wurzel in sich, sondern ist wetterwendisch; wenn sich Trübsal und Verfolgung erhebt um des Wortes willen, so ärgert er sich alsbald. | apan wala siyay gamut diha sa iyang kaugalingon, hinoon mopabilin siyag makadiyot; ug inig-abut sa kasakitan o pagpanglutos tungod sa pulong, siya mobiya dayon sa pagtoo. |
Das aber unter die Dornen gesät ist, das ist, wenn jemand das Wort hört, und die Sorge dieser Welt und der Betrug des Reichtums erstickt das Wort, und er bringt nicht Frucht. | Ug bahin niadtong gikasabod diha sa kasampinitan, kini mao kadto ang makadungog sa pulong, apan ang mga kabalaka dinhi sa kalibutan ug ang kalipay tungod sa mga bahandi magalumos sa pulong, ug kini dili makapamunga. |
Das aber in das gute Land gesät ist, das ist, wenn jemand das Wort hört und versteht es und dann auch Frucht bringt; und etlicher trägt hundertfältig, etlicher aber sechzigfältig, etlicher dreißigfältig. | Ug bahin sa gikasabod diha sa maayong yuta, kini mao kadtong makadungog sa pulong ug makasabut niini; sa pagkatinuod kini siya magapamunga ug magapaani, sa usa ka higayon usa ka gatus ka pilo, ug sa lain kan-oman, ug sa lain katloan." |
Er legte ihnen ein anderes Gleichnis vor und sprach: Das Himmelreich ist gleich einem Menschen, der guten Samen auf seinen Acker säte. | Ug iyang giasoyan sila sa lain pang sambingay, nga nag-ingon, "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga nagpugas ug maayong binhi diha sa iyang uma; |
Da aber die Leute schliefen, kam sein Feind und säte Unkraut zwischen den Weizen und ging davon. | apan samtang nanagkatulog ang mga tawo, ang iyang kaaway miadto ug ang mga trigo gisaburan niyag mga liso sa bunglayon, ug unya mipahawa siya. |
Da nun das Kraut wuchs und Frucht brachte, da fand sich auch das Unkraut. | Busa, sa nanubo na ang mga trigo ug nanguhay, nakita usab ang mga bunglayon. |
Da traten die Knechte zu dem Hausvater und sprachen: Herr, hast du nicht guten Samen auf deinen Acker gesät? Woher hat er denn das Unkraut? | Ug ang mga ulipon sa pangulo sa panimalay miduol ug miingon kaniya, `Senyor, dili ba maayo man kadtong binhi nga gipugas mo sa imong uma? Naunsa bang anaa may mga bunglayon?` |
Er sprach zu ihnen: Das hat der Feind getan. Da sagten die Knechte: Willst du das wir hingehen und es ausjäten? | Siya mitubag kanila, `Buhat kana sa kaaway.` Ug ang mga ulipon miingon kaniya, `Nan, gusto ka bang amo kadtong adtoon ug pangib-ton?` |
Er sprach: Nein! auf daß ihr nicht zugleich den Weizen mit ausraufet, so ihr das Unkraut ausjätet. | Apan siya miingon kanila, `Ayaw lang, kay tingali unya hinoon nga sa inyong pagpangibut sa mga bunglayon mahilakip pagkaibut ang mga trigo. |
Lasset beides miteinander wachsen bis zur Ernte; und um der Ernte Zeit will ich zu den Schnittern sagen: Sammelt zuvor das Unkraut und bindet es in Bündlein, daß man es verbrenne; aber den Weizen sammelt mir in meine Scheuer. | Pasagdi sila nga managkaipon karon sa pagtubo hangtud sa ting-ani, ug sa pagpangani na unya ingnon ko ang mga mag-aani, Pangibta una ninyo ang mga bunglayon ug bangana aron sunogon, apan ang mga trigo hakota ninyo ngadto sa akong dapa.`" |
Ein anderes Gleichnis legte er ihnen vor und sprach: Das Himmelreich ist gleich einem Senfkorn, das ein Mensch nahm und säte es auf seinen Acker; | Ug iyang giasoyan sila sa lain pang sambingay, nganag-ingon, "Ang gingharian sa langit samag liso sa mustasa nga gidala sa usa ka tawo ug gipugas niya diha sa iyang uma; |
welches ist das kleinste unter allem Samen; wenn er erwächst, so ist es das größte unter dem Kohl und wird ein Baum, daß die Vögel unter dem Himmel kommen und wohnen unter seinen Zweigen. | kini mao ang labing gamay sa tanang mga liso, apan sa makatubo na, kini mao ang labing daku sa tanang tanum nga ulotanon ug mahimong kahoy nga tungod niana ang mga langgam sa kalangitan modugok ug magahimog mga batuganan diha sa iyang mga sanga." |
Ein anderes Gleichnis redete er zu ihnen: Das Himmelreich ist gleich einem Sauerteig, den ein Weib nahm und unter drei Scheffel Mehl vermengte, bis es ganz durchsäuert ward. | Ug iyang gisuginlan silag lain pang sambingay. Siya miingon, "Ang gingharian sa langit sama sa igpapatubo nga gikuha sa usa ka babaye ug gilubong niya diha sa tulo ka takus nga harina, hangtud gikapatuboan ang tanan." |
Solches alles redete Jesus durch Gleichnisse zu dem Volk, und ohne Gleichnis redete er nicht zu ihnen, | Kining tanan gipamulong ni Jesus ngadto sa mga panon sa katawhan pinaagig mga sambingay, ug wala gayud siyay gikasugilon kanila nga dili pinaagig mga sambingay. |
auf das erfüllet würde, was gesagt ist durch den Propheten, der da spricht: Ich will meinen Mund auftun in Gleichnissen und will aussprechen die Heimlichkeiten von Anfang der Welt. | Sa ingon niini natuman ang gisulti pinaagi sa profeta, nga nagaingon: Sa akong baba magabungat ako sa pagsulti pinaagig mga sambingay, igapamulong ko ang mga butang tinago sukad pa sa pagkatukod sa kalibutan." |
Da ließ Jesus das Volk von sich und kam heim. Und seine Jünger traten zu ihm und sprachen: Deute uns das Geheimnis vom Unkraut auf dem Acker. | Unya mipahawa siya sa mga panon sa katawhan ug misaka sa balay. Ug miduol kaniya ang iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Saysayi kami sa sambingay mahitungod sa mga bunglayon diha sa uma." |
Er antwortete und sprach zu ihnen: Des Menschen Sohn ist's, der da Guten Samen sät. | Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Ang nagpugas sa maayong binhi mao ang Anak sa Tawo; |
Der Acker ist die Welt. Der gute Same sind die Kinder des Reiches. Das Unkraut sind die Kinder der Bosheit. | ang uma mao ang kalibutan, ug ang maayong binhi mao ang mga anak sa gingharian; ang mga bunglayon mao ang mga anak sa dautan, |
Der Feind, der sie sät, ist der Teufel. Die Ernte ist das Ende der Welt. Die Schnitter sind die Engel. | ug ang kaaway nga nagsabod kanila mao ang yawa; ang ting-ani mao ang katapusan sa kapanahonan, ug ang mga mag-aani mao ang mga manolunda. |
Gleichwie man nun das Unkraut ausjätet und mit Feuer verbrennt, so wird's auch am Ende dieser Welt gehen: | Busa, maingon nga ang mga bunglayon pagaibton ug pagasunogon sa kalayo, mao man usab kana ang mahitabo unya inigkatapus na sa kapanahonan. |
des Menschen Sohn wird seine Engel senden; und sie werden sammeln aus seinem Reich alle Ärgernisse und die da unrecht tun, | Ang Anak sa Tawo magapadala unya sa iyang mga manolunda, ug ilang tapukon ug hakuton pagawas sa iyang gingharian ang tanang hinungdan sa pagpakasala ug ang tanang mga magbubuhat ug kadautan, |
und werden sie in den Feuerofen werfen; da wird sein Heulen und Zähneklappen. | ug ilang igasalibay kini sila ngadto sa hudno nga magadilaab; didto ang mga tawo manag-panghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. |
Dann werden die Gerechten leuchten wie die Sonne in ihres Vaters Reich. Wer Ohren hat zu hören, der höre! | Unya ingon sa Adlaw mosidlak ang mga matarung didto sa gingharian sa ilang Amahan. Ang may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan magpatalinghug. |
Abermals ist gleich das Himmelreich einem verborgenem Schatz im Acker, welchen ein Mensch fand und verbarg ihn und ging hin vor Freuden über denselben und verkaufte alles, was er hatte, und kaufte den Acker. | "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka bahandi nga nalubong ilalum sa usa ka uma, nga sa hingkaplagan kini sa usa ka tawo, iyang gibalik paglubong; ug tungod sa iyang kalipay siya milakaw ug iyang gibaligya ang tanan niyang kabtangan, ug iyang gipalit kadtong umaha. |
Abermals ist gleich das Himmelreich einem Kaufmann, der gute Perlen suchte. | "Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka magpapatigayon nga nangitag mga hamiling mutya; |
Und da er eine köstliche Perle fand, ging er hin und verkaufte alles, was er hatte, und kaufte sie. | ug sa pagkakaplag niya sa usa ka mutya nga bilihon kaayo, milakaw siya ug gipamaligya niya ang iyang tanang kabtangan ug iyang gipalit kadto. |
Abermals ist gleich das Himmelreich einem Netze, das ins Meer geworfen ist, womit man allerlei Gattung fängt. | "Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka pukot nga gitaktak ngadto sa dagat ug nakakuhag mga isda nga nagkalainlain; |
Wenn es aber voll ist, so ziehen sie es heraus an das Ufer, sitzen und lesen die guten in ein Gefäß zusammen; aber die faulen werfen sie weg. | ug sa napuno na kini, gipanagbutad sa mga tawo ngadto sa baybayon, ug sila nanglingkod ug ilang gipili ang mga maayong isda ug gibutang kini sa mga sudlanan, apan ang mga walay pulos ilang gisalibay. |
Also wird es auch am Ende der Welt gehen: die Engel werden ausgehen und die Bösen von den Gerechten scheiden | Sama unya niana ang mahitabo inigkatapus na sa kapanahonan. Ang mga manolunda manggula ug ang mga dautan ilang lainon gikan sa mga matarung, |
und werden sie in den Feuerofen werfen; da wird Heulen und Zähneklappen sein. | ug ilang isalibay kini ngadto sa hudno nga magadilaab; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. |
Und Jesus sprach zu ihnen: Habt ihr das alles verstanden? Sie sprachen: Ja, HERR. | "Nakasabut ba kamo niining tanan?" Sila mitubag, "Oo." |
Da sprach er: Darum ein jeglicher Schriftgelehrter, zum Himmelreich gelehrt, ist gleich einem Hausvater, der aus seinem Schatz Neues und Altes hervorträgt. | Ug siya miingon kanila, "Busa ang matag-usa ka escriba nga gikatudloan mahitungod sa gingharian sa langit sama sa usa ka pangulo sa panimalay nga magakuha sa mga butang bag-o ug karaan gikan sa iyang tinigum nga bahandi." |
Und es begab sich, da Jesus diese Gleichnisse vollendet hatte, ging er von dannen | Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagpamulong niining mga sambingay, siya mipahawa didto, |
und kam in seine Vaterstadt und lehrte sie in ihrer Schule, also auch, daß sie sich entsetzten und sprachen: Woher kommt diesem solche Weisheit und Taten? | ug sa pag-abut niya sa iyang kaugalingong lungsod, siya nanudlo kanila sulod sa ilang sinagoga sa ingon nga paagi nga tungod niana nanghibulong sila ug nanag-ingon, "Diin ba niya makuha ang maong kaalam ug kagahum sa pagpanghimog mga milagro? |
Ist er nicht eines Zimmermann's Sohn? Heißt nicht seine Mutter Maria? und seine Brüder Jakob und Joses und Simon und Judas? | Dili ba siya mao man ang anak sa panday sa kahoy? Dili ba ang iyang inahan ginganlan si Maria? Ug dili ba ang iyang mga igsoong lalaki mao man sila si Santiago ug si Jose ug si Simon ug si Judas? |
Und seine Schwestern, sind sie nicht alle bei uns? Woher kommt ihm denn das alles? | Ug dili ba ang tanan niyang mga igsoong babaye ania man uban kanato dinhi? Busa, diin man niya makuha kining tanan?" |
Und sie ärgerten sich an ihm. Jesus aber sprach zu ihnen: Ein Prophet gilt nirgend weniger denn in seinem Vaterland und in seinem Hause. | Ug kaniya ilang nakaplagan ang kahigayonan sa pagkapangdol. Apan si Jesus miingon kanila, "Ang profeta dungganan bisan diin, gawas sa iyang kaugalingong lungsod ug sa iyang kaugalingong panimalay." |
Und er tat daselbst nicht viel Zeichen um ihres Unglaubens willen. | Ug didto wala siya makahimog daghang mga milagro tungod sa ilang pagkawalay pagtoo. |