Luke 1
|
Lucas 1
|
As a number of attempts have been made to put together in order an account of those events which took place among us, | Sanglit daghan man ang nangako sa pagtagik ug kaasoyan mahitungod sa mga butang nga nahitabo sa taliwala namo, |
As they were handed down to us by those who saw them from the first and were preachers of the word, | ingon sa pagbilin niini kanamo sa mga tawo nga sukad sa sinugdan mga saksi nga nagpakakita ug mga ministro sa pulong, |
It seemed good to me, having made observation, with great care, of the direction of events in their order, to put the facts in writing for you, most noble Theophilus; | giisip ko, maingon nga nasubay ko man sa hingpit ang kaagi sa tanan sukad sa sinugdan, nga daw maayo kanako usab ang pagsulat alang kanimo sa usa ka maayong pagkahan-ay nga asoy, O labing hamili nga Teofilo, |
So that you might have certain knowledge of those things about which you were given teaching. | aron imong maila ang pagkatinuod sa mga butang nga gikasugilon kanimo. |
In the days of Herod, king of Judaea, there was a certain priest, by name Zacharias, of the order of Abijah; and he had a wife of the family of Aaron, and her name was Elisabeth. | Sa mga adlaw ni Herodes nga hari sa Judea, dihay usa ka sacerdote nga ginganlan si Zacarias, sa laray ni Abias; ug siya may asawa nga usa sa mga kaliwat ni Aaron, ug ang iyang ngalan mao si Elisabet. |
They were upright in the eyes of God, keeping all the rules and orders of God, and doing no wrong. | Sa atubangan sa Dios sila pulos mga matarung, dili masaway sa ilang paggawi diha sa tanang kasugoan ug kalagdaan sa Ginoo. |
And they were without children, because Elisabeth had never given birth, and they were at that time very old. | Apan sila walay anak kay si Elisabet apuli man, ug silang duha tag-as na kaayog panuigon. |
Now it came about that in his turn he was acting as priest before God, | Ug samtang si Zacarias ingon nga sacerdote nag-alagad sa atubangan sa Dios, sa diha nga maoy nag-atiman ang iyang laray |
And as was the way of the priests, he had to go into the Temple to see to the burning of perfumes. | sumala sa nabatasan sa pagkasacerdote, siya maoy nahitungnan sa ripa aron sa pagsulod sa templo sa Ginoo ug sa paghalad sa incienso. |
And all the people were offering prayers outside, at the time of the burning of perfumes. | Ug didto sa gawas ang tibuok panon sa katawhan nag-ampo sa takna sa paghalad sa incienso. |
And he saw an angel of the Lord in his place on the right side of the altar. | Ug dihay mitungha kaniya nga usa ka manolunda sa Ginoo, nagtindog sa too sa halaran sa incienso. |
And Zacharias was troubled when he saw him, and fear came on him. | Ug si Zacarias nakulbaan sa iyang pagkakita kaniya, ug giabut siyag kalisang. |
But the angel said, Have no fear, Zacharias, for your prayer has come to the ears of God, and your wife Elisabeth will have a son, and his name will be John. | Apan ang manolunda miingon kaniya, "Ayaw kalisang, Zacarias, kay ang imong pangamuyo nadungog, ug si Elisabet nga imong asawa magaanak ug usa ka bata nga lalaki alang kanimo, ug paganganlan mo siyag Juan. |
And you will be glad and have great delight; and numbers of people will have joy at his birth. | Ug mabatonan mo ang kalipay ug pagmaya, ug daghan ang magakalipay sa iyang pagkatawo; |
For he will be great in the eyes of the Lord; he will not take wine or strong drink; and he will be full of the Spirit of God from his birth. | kay siya mahimo man nga bantugan sa atubangan sa Ginoo, ug siya dili magainom ug bino ni sa ilimnong maisog ug siya mapuno sa Espiritu Santo, bisan sukad pa sa iyang pagkahimugso. |
And through him great numbers of the children of Israel will be turned to the Lord their God. | Ug daghan sa mga anak ni Israel ang iyang pabalikon ngadto sa Ginoo nga ilang Dios, |
And he will go before his face in the spirit and power of Elijah, turning the hearts of fathers to their children, and wrongdoers to the way of righteousness; to make ready a people whose hearts have been turned to the Lord. | ug siya magauna kaniya diha sa espiritu ug sa gahum ni Elias, aron sa pagpabalik sa mga kasing-kasing sa mga amahan ngadto sa mga anak, ug sa mga masupilon ngadto sa kaalam sa mga matarung, aron sa pagtagana alang sa Ginoo usa ka katawhan nga inandam." |
And Zacharias said to the angel, How may I be certain of this? For I am an old man, and my wife is far on in years. | Ug si Zacarias miingon sa manolunda, "Unsaon ko man pagpakaila nga mahimo kini? Kay ako tigulang na ug ang akong asawa taas na kaayog panuigon." |
And the angel, answering, said, I am Gabriel, whose place is before God; I have been sent to say these words to you and to give you this good news. | Ang manolunda mitubag kaniya, "Ako mao si Gabriel nga anaa magtin-dugan sa atubangan sa Dios, ug ako gipadala aron sa pagsulti kanimo ug sa pagsugilon kanimo niining maayong balita. |
Now, see, you will be without voice or language till the day when these things come about, because you had not faith in my words, which will have effect at the right time. | Ug tan-awa, maamang ikaw ug dili makasulti hangtud sa adlaw nga mahitabo na kining mga butanga, kay wala man ikaw motoo sa akong mga pulong nga pagatumanon ra unya sa ilang tagal nga panahon." |
And the people were waiting for Zacharias and were surprised because he was in the Temple for such a long time. | Ug ang mga tawo nagpaabut kang Zacarias, ug sila nahibulong sa iyang pagdugay sa sulod sa templo. |
And when he came out he was not able to say anything, and they saw that he had seen a vision in the Temple; and he was making signs to them without words. | Ug sa paghigula niya, siya dili na makasulti kanila, ug ilang nasabut nga siya nakakitag panan-awon sulod sa templo; ug siya nagpadayon sa pagsinyas kanila ug nagpabilin nga amang. |
And when the days of his work in the Temple were ended, he went back to his house. | Ug sa pagkatapus na sa panahon sa iyang pag-alagad, siya mipauli sa iyang balay. |
After that time, Elisabeth, being certain that she was to become a mother, kept herself from men's eyes for five months, saying, | Tapus niadtong mga adlawa, si Elisabet nga iyang asawa nanamkon, ug sulod sa lima ka bulan siya nagtago nga nag-ingon, |
The Lord has done this to me, for his eyes were on me, to take away my shame in the eyes of men. | "Mao kini ang gibuhat kanako sa Ginoo sa mga adlaw sa iyang pagpanumbaling kanako aron sa pagwagtang sa akong pagkatinamay taliwala sa mga tawo." |
Now in the sixth month the angel Gabriel was sent from God to a town in Galilee, named Nazareth, | Ug sa ikaunom ka bulan ang manolunda nga si Gabriel gipadala gikan sa Dios ngadto sa usa ka lungsod sa Galilea nga ginganlan ug Nazaret, |
To a virgin who was to be married to a man named Joseph, of the family of David; and the name of the virgin was Mary. | ngadto sa usa ka dalagang birhin nga pangasaw-onon sa usa ka lalaki nga ginganlan si Jose nga kaliwat ni David; ug ang ngalan sa dalagang birhin mao si Maria. |
And the angel came in to her and said, Peace be with you, to whom special grace has been given; the Lord is with you. | Ug ang manolunda miadto ug miingon kaniya, "Komusta ka, babayeng hinatagan sa grasya, ang Ginoo anaa uban kanimo! Dalaygon ikaw diha sa mga kababayen-an!" |
But she was greatly troubled at his words, and said to herself, What may be the purpose of these words? | Apan siya nakulbaan pag-ayo tungod sa gisulti kaniya, ug iyang gipamalandong kon unsa kahay kahulogan niadtong pangomustaha. |
And the angel said to her, Have no fear, Mary, for you have God's approval. | Ug ang manolunda miingon kaniya, "Ayaw kalisang, Maria, kay naangkon mo ang kahimuot sa Dios. |
And see, you will give birth to a son, and his name will be Jesus. | Ug tan-awa, magasamkon ikaw ug igaanak mo ang usa ka bata nga lalaki, ug siya imong paganganlan si Jesus. |
He will be great, and will be named the Son of the Most High: and the Lord God will give him the kingdom of David, his father: | Siya mahimong bantugan ug pagatawgon nga Anak sa Labing Halangdon; ug kaniya igahatag sa Ginoong Dios ang trono sa iyang amahan nga si David, |
He will have rule over the house of Jacob for ever, and of his kingdom there will be no end. | ug iyang pagaharian ang banay ni Jacob hangtud sa kahangturan; ug walay pagkatapus ang iyang gingharian." |
And Mary said to the angel, How may this be, because I have had no knowledge of a man? | Ug si Maria nangutana sa manolunda, "Unsaon ba pagkahimo niini nga wala man akoy bana?" |
And the angel in answer said to her, The Holy Spirit will come on you, and the power of the Most High will come to rest on you, and so that which will come to birth will be named holy, Son of God. | Ang manolunda mitubag kaniya, Pagakunsaran ikaw sa Espiritu Santo, ug pagalandungan ikaw sa gahum sa labing Halangdon; tungod niini, ang bata nga matawo paganganlan nga balaan, ang Anak sa Dios. |
Even now Elisabeth, who is of your family, is to be a mother, though she is old: and this is the sixth month with her who was without children. | Ug Tan-awa, ang imong paryenti nga si Elisabet, bisan sa iyang kagulangon, nagasamkon usab ug usa ka bata nga lalaki; ug kini karon mao na ang ikaunom ka bulan kaniya nga giingong apuli. |
For there is nothing which God is not able to do. | Kay sa Dios walay butang nga dili mahimo." |
And Mary said: I am the servant of the Lord; may it be to me as you say. And the angel went away. | Ug si Maria miingon, "Tan-awa, ako ulipon sa Ginoo. Matuman unta kanako kanang imong giingon." Ug ang manolunda mipahawa kaniya. |
Then Mary got up and went quickly into the high lands, to a town of Judah; | Ug niadtong mga adlawa si Maria mitindog ug midali pag-adto sa kabungturan, sa usa ka lungsod sa Juda, |
And went into the house of Zacharias and took Elisabeth in her arms. | ug misulod siya sa balay ni Zacarias ug nangomusta kang Elisabet. |
And when the voice of Mary came to the ears of Elisabeth, the baby made a sudden move inside her; then Elisabeth was full of the Holy Spirit, | Ug sa pagkadungog ni Elisabet sa pangomusta ni Maria, ang bata miulpot sulod sa iyang tiyan; ug si Elisabet napuno sa Espiritu Santo. |
And she said with a loud voice: May blessing be on you among women, and a blessing on the child of your body. | Ug sa makusog nga tingog siya misinggit nga nag-ingon, "Dalaygon ikaw diha sa mga kababayen-an, ug dalaygon ang bunga sa imong tiyan! |
How is it that the mother of my Lord comes to me? | Ngano ba gayud nga gitugot man kini kanako, nga ako pagaduawon sa inahan sa akong Ginoo? |
For, truly, when the sound of your voice came to my ears, the baby in my body made a sudden move for joy. | Kay tan-awa, sa paghidangat sa tingog sa imong pangomusta dinhi sa sulod sa akong mga dalunggan, ang bata sulod sa akong tiyan miulpot sa kalipay. |
Happy will she be who had faith that the things which the Lord has said to her will be done. | Ug bulahan ang babaye nga mitoo nga pagatumanon gayud ang gisulti kaniya gikan sa Ginoo." |
And Mary said: My soul gives glory to God; | Ug si Maria miingon, Ang akong kalag nagadayeg sa Ginoo, |
My spirit is glad in God my Saviour. | ug ang akong espiritu nagakalipay diha sa Dios nga akong Manluluwas, |
For he has had pity on his servant, though she is poor and lowly placed: and from this hour will all generations give witness to the blessing which has come to me. | kay siya nanumbaling man sa timawang kahimtang sa iyang ulipon. Kay tan-awa, sukad karon ang tanang kaliwatan magatawag kanako nga bulahan; |
For he who is strong has done great things for me; and holy is his name. | kay ang makagagahum nagbuhat ug dagkung mga butang alang kanako, ug balaan ang iyang ngalan. |
His mercy is for all generations in whom is the fear of him. | Ug iyang ginakaloy-an sila nga mga nagakahadlok kaniya, diha sa mga kaliwatan ngadto sa mga kaliwatan. |
With his arm he has done acts of power; he has put to flight those who have pride in their hearts. | Siya nakapakitag kusog pinaagi sa iyang bukton, iyang gipatibulaag ang mga tigpahitaas diha sa mga pagpamalandong sa ilang mga kasingkasing, |
He has put down kings from their seats, lifting up on high the men of low degree. | iyang gipapha ang mga makagagahum gikan sa ilang mga trono, ug iyang gituboy ang mga timawag kahimtang; |
Those who had no food he made full of good things; the men of wealth he sent away with nothing in their hands; | ang mga gigutom iyang gibusog sa mga maayong butang, ug ang mga dato iyang gipapahawa nga walay mga dala, |
His help he has given to Israel, his servant, so that he might keep in mind his mercy to Abraham and his seed for ever, | Ang iyang alagad nga si Israel iyang gitabangan, agig paghandum sa iyang pagkaluoy, |
As he gave his word to our fathers. | sumala sa iyang gisulti ngadto sa atong mga ginikanan, kang Abraham ug sa iyang kaliwatan hangtud sa kahangturan." |
And Mary was with her for about three months and then went back to her house. | Ug si Maria nagpabilin uban kang Elisabet sulod sa mga tulo ka bulan, ug unya mipauli siya sa iyang balay. |
Now it was time for Elisabeth to give birth, and she had a son. | Ug miabut ang panahon nga igalanak na ni Elisabet, ug siya nanganak sa usa ka bata nga lalaki. |
And it came to the ears of her neighbours and relations that the Lord had been very good to her, and they took part in her joy. | Ug ang iyang mga silingan ug mga paryenti nakadungog nga ang Ginoo nagpakitag dakung kaluoy kaniya, ug sila nangalipay duyog kaniya. |
And on the eighth day they came to see to the circumcision of the child, and they would have given him the name of Zacharias, his father's name; | Ug sa ikawalo ka adlaw sila nangabut aron sa pagsirkunsidar sa bata; ug buot unta nila nga hinganlan siyag Zacarias, sama sa iyang amahan, |
But his mother made answer and said, No, his name is John. | apan ang iyang inahan miingon, "Dili; kondili pagahinganlan hinoon siyag Juan." |
And they said, Not one of your relations has that name. | Ug sila miingon kaniya, "Wala bayay paryenti nimo nga nagdala sa maong ngalan." |
And they made signs to his father, to say what name was to be given to him. | Ug ilang gisinyasan ang iyang amahan sa pagpangutana kaniya kon unsay buot niyang ingalan sa bata. |
And he sent for writing materials and put down: His name is John; and they were all surprised. | Ug siya nangayog sulatanan ug iyang gisulat kini, "Ang iyang ngalan si Juan." Ug nahibulong silang tanan. |
And straight away his mouth was open and his tongue was free and he gave praise to God. | Ug dihadiha nabuka ang iyang baba ug naluag ang iyang dila, ug siya misulti nga nagdayeg sa Dios. |
And fear came on all those who were living round about them: and there was much talk about all these things in all the hill-country of Judaea. | Ug ang ilang tanang mga silingan giabut ug kahadlok. Ug kining tanang mga butanga gisultisultihan sa tibuok kabungturan sa Judea; |
And all who had word of them kept them in their minds and said, What will this child be? For the hand of the Lord was with him. | ug ang tanang nakadungog niini nagtipig niini sa sulod sa ilang mga kasingkasing, ug nanag-ingon, "Maunsa man kaha diay kining bataa?" Kay ang kamot sa Ginoo diha uban kaniya. |
And his father, Zacharias, was full of the Holy Spirit, and with the voice of a prophet said these words: | Ug si Zacarias nga iyang amahan napuno sa Espiritu Santo ug naghimog usa ka profesiya nga nag-ingon, |
Praise be to the Lord, the God of Israel, for he has come to his people and made them free, | "Dahaygon ang ginoong Dios sa Israel, tungod kay iyang giduaw ug gitubos ang iyang katawhan, |
Lifting up a horn of salvation for us in the house of his servant David, | ug alang kanato iyang gipatindog ang usa ka gamhaang Manluluwas diha sa kaliwatan ni David nga iyang alagad, |
(As he said, by the mouth of his holy prophets, from the earliest times,) | sumala sa iyang gisulti pinaagi sa baba sa iyang mga balaang profeta sukad pa sa karaang panahon, |
Salvation from those who are against us, and from the hands of those who have hate for us; | nga kita pagaluwason gikan sa atong mga kaaway, ug gikan sa kamot sa tanang nagadumot kanato; |
To do acts of mercy to our fathers and to keep in mind his holy word, | aron sa pagtuman sa kaluoy nga iyang gisaad ngadto sa atong mga ginikanan, ug sa paghinumdom sa iyang balaang pakigsaad, |
The oath which he made to Abraham, our father, | sa panumpa nga iyang gihimo ngadto kang Abrahan nga atong amahan, |
That we, being made free from the fear of those who are against us, might give him worship, | aron sa pagtugot kanato nga kita, ingon nga linuwas gikan sa kamot sa atong mga kaaway, magaalagad unta kaniya sa walay pagkahadlok, |
In righteousness and holy living before him all our days. | diha sa kabalaanon ug pagkamatarung, sa iyang atubangan, sa tanang mga adlaw sa atong kinabuhi. |
And you, child, will be named the prophet of the Most High: you will go before the face of the Lord, to make ready his ways; | Ug ikaw, bata, pagatawgon nga profeta sa Labing Halangdon; kay ikaw mao man ang magauna sa Ginoo aron sa pag-andam sa iyang mga dalan, |
To give knowledge of salvation to his people, through the forgiveness of sins, | sa paghatag ngadto sa iyang katawhan sa kahibalo mahitungod sa kaluwasan diha sa kapasayloan sa ilang mga sala, |
Because of the loving mercies of our God, by which the dawn from heaven has come to us, | pinasikad sa malomong kaluoy sa atong Dios, inigbanagbanag unya kanato sa adlaw gikan sa kahitas-an |
To give light to those in dark places, and in the shade of death, so that our feet may be guided into the way of peace. | aron sa paghatag ug kahayag ngadto sa mga nagalingkod sa ug sa landong sa kamatayon, aron sa pagmando sa atong mga tiil ngadto sa dalan sa pakigdait." |
And the child became tall, and strong in spirit; and he was living in the waste land till the day when he came before the eyes of Israel. | ug ang bata midaku ug nahimong kusgan sa espiritu, ug siya didto magpuyo sa mga awaaw hangtud sa adlaw sa iyang pagpadayag ngadto sa Israel. |