Proverbs 1
|
Mga Proverbio 1
|
The wise sayings of Solomon, the son of David, king of Israel. | Ang mga proverbio ni Salomon anak nga lalake ni David, hari sa Israel: |
To have knowledge of wise teaching; to be clear about the words of reason: | Sa paghibalo sa kaalam ug pahamangno; Sa pag-ila sa mga pulong salabutan; |
To be trained in the ways of wisdom, in righteousness and judging truly and straight behaviour: | Sa pagdawat sa pahamangno sa maalamon nga pagbuhat, Sa pagkamatarung ug sa justicia ug sa pagkatul-id; |
To make the simple-minded sharp, and to give the young man knowledge, and serious purpose: | Sa paghatag ug salabutan sa mga walay-pagtagad, Alang sa batan-ong lalake ang kahibalo ug kabuot: |
(The wise man, hearing, will get greater learning, and the acts of the man of good sense will be wisely guided:) | Aron ang tawo nga manggialamon makadungog, ug magadugang sa kinaadman; Ug aron ang tawo nga masinabuton makabaton sa maayong mga tambag: |
To get the sense of wise sayings and secrets, and of the words of the wise and their dark sayings. | Sa pagsabut sa usa ka proverbio, ug sa usa ka pulong salabton, Mga pulong sa manggialamon, ug sa ilang mga tigmo. |
The fear of the Lord is the start of knowledge: but the foolish have no use for wisdom and teaching. | Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kahibalo; Apan ang mga buangbuang nagatamay sa kaalam ug pahamangno. |
My son, give ear to the training of your father, and do not give up the teaching of your mother: | Anak ko, pamatia ang pahamangno sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang pagtulon-an sa imong inahan: |
For they will be a crown of grace for your head, and chain-ornaments about your neck. | Kay sila maingon sa usa ka purongpurong bulak sa gracia sa imong ulo, Ug mga kulentas sa imong liog. |
My son, if sinners would take you out of the right way, do not go with them. | Anak ko, kong ang mga makasasala mag-ulog-ulog kanimo, Ayaw pag-uyon kanila. |
If they say, Come with us; let us make designs against the good, waiting secretly for the upright, without cause; | Kong sila moingon: Umuban ka kanamo, Managbanhig kita alang sa dugo; Managbanhig kita sa tago alang sa inocente sa walay pasikaran; |
Let us overcome them living, like the underworld, and in their strength, as those who go down to death; | Lamyon nato sila nga buhi ingon sa Sheol, Ug ang tibook, ingon niadtong nangahulog sa gahong; |
Goods of great price will be ours, our houses will be full of wealth; | Makaplagan ta ang tanang bililhon nga manggad; Pagapun-on ta ang atong mga balay sa inagaw; |
Take your chance with us, and we will all have one money-bag: | Mag-ambitay kita sa imong kapalaran sa among taliwala; Usahon ta ang atong puntil: |
My son, do not go with them; keep your feet from their ways: | Anak ko, ayaw paglakat sa dalan uban kanila; Ilikay ang imong tiil gikan sa ilang alagianan: |
For their feet are running after evil, and they are quick to take a man's life. | Kay ang ilang mga tiil nanagdalagan ngadto sa kadautan, Ug sila nanagdali aron sa pag-ula ug dugo. |
Truly, to no purpose is the net stretched out before the eyes of the bird: | Kay sa kawang lamang ang pukot nga giladlad Diha sa atubangan sa bisan unsang langgam: |
And they are secretly waiting for their blood and making ready destruction for themselves. | Ug sila nanaghubong tungod sa ilang kaugalingong dugo; Sila nagabanhig sa tago alang sa ilang kaugalingong mga kinabuhi. |
Such is the fate of everyone who goes in search of profit; it takes away the life of its owners. | Busa mao man ang mga dalan sa tagsatagsa nga hakog sa ganancia; Kini nagakuha sa kinabuhi sa mga tag-iya niana. |
Wisdom is crying out in the street; her voice is loud in the open places; | Ang kaalam nagasinggit sa makusog sa kadalanan; Siya nagasulti sa iyang tingog diha sa halapad nga mga dapit; |
Her words are sounding in the meeting-places, and in the doorways of the town: | Siya nagasinggit sa mga masabang dapit sa kadalanan; Sa dapit sa mga ganghaan, Diha sa ciudad, siya nagasulti sa iyang mga pulong: |
How long, you simple ones, will foolish things be dear to you? and pride a delight to the haters of authority? how long will the foolish go on hating knowledge? | Unsang kadugayon, kamo nga mga walay-pagtagad, nga higugmaon ninyo ang pagkawalay-pagtagad? Ug ang mga mayubiton mahimuot kanila sa pagyubit, Ug ang mga buang sa pagdumot sa kinaadman? |
Be turned again by my sharp words: see, I will send the flow of my spirit on you, and make my words clear to you. | Bumalik kamo sa akong pagbadlong: Ania karon, ibubo ko ang akong espiritu sa ibabaw ninyo; Akong ipahibalo ang akong mga pulong kaninyo. |
Because your ears were shut to my voice; no one gave attention to my out-stretched hand; | Tungod kay ako nagtawag, ug kamo mingbalibad; Akong gibayaw ang akong kamot, ug walay tawo nga nagtagad; |
You were not controlled by my guiding, and would have nothing to do with my sharp words: | Apan gisalikway ninyo ang tanan ko nga tambag, Ug dili mobuot sa akong pagbad-long: |
So in the day of your trouble I will be laughing; I will make sport of your fear; | Ako usab mokatawa sa adlaw sa inyong pagkaalaut; Ako magatamay sa diha nga moabut ang inyong kahadlok; |
When your fear comes on you like a storm, and your trouble like a rushing wind; when pain and sorrow come on you. | Sa diha nga moabut ang inyong kahadlok sama sa usa ka bagyo, Ug moabut ang inyong pagkaalaut sama sa usa ka alimpulos; Sa diha nga ang kasakit ug kaguol modangat kaninyo. |
Then I will give no answer to their cries; searching for me early, they will not see me: | Unya sila magasangpit kanako, apan ako dili motubag; Sila magapangita nga masingkamoton kanako, apan sila dili makakaplag kanako. |
For they were haters of knowledge, and did not give their hearts to the fear of the Lord: | Tungod kay ilang gidumtan ang kinaadman, Ug wala magpili sa pagkahadlok kang Jehova, |
They had no desire for my teaching, and my words of protest were as nothing to them. | Sila wala mobuot sa akong tambag, Sila nagtamay sa tanan ko nga pagbadlong. |
So the fruit of their way will be their food, and with the designs of their hearts they will be made full. | Busa sila magakaon sa bunga sa ilang kaugalingong dalan, Ug mangabusog sa ilang kaugalingong mga lalang. |
For the turning back of the simple from teaching will be the cause of their death, and the peace of the foolish will be their destruction. | Kay ang pagkasukihan sa mga tawong walay-pagtagad mopatay kanila, Ug ang mapasagarong pagpatuyang sa mga buang molaglag kanila. |
But whoever gives ear to me will take his rest safely, living in peace without fear of evil. | Apan bisan kinsa nga mamati kanako magapuyo sa kasigurohan, Ug magamalinawon nga walay kahadlok sa kadautan. |