Lu-ca 12
|
Luke 12
|
| Khi ấy, dân chúng nhóm lại kể hàng ngàn người, đến nỗi giày đạp nhau, Đức Chúa Jêsus mới trước hết phán cùng môn đồ rằng: Hãy giữ mình về men của người Pha-ri-si, là sự giả hình. | At that time, when thousands of the people had come together, in such numbers that they were crushing one another, he said first to his disciples, Have nothing to do with the leaven of the Pharisees, which is deceit. |
| Chẳng có sự gì giấu mà không phải lộ ra, chẳng có sự gì kín mà không được biết. | But nothing is covered up, which will not come to light, or secret, which will not be made clear. |
| Vậy nên mọi điều mà các ngươi đã nói nơi tối, sẽ nghe ra nơi sáng; mọi điều mà các ngươi đã nói vào lỗ tai trong buồng kín, sẽ giảng ra trên mái nhà. | So, whatever you have said in the dark, will come to men's hearing in the light, and what you have said secretly inside the house, will be made public from the house-tops. |
| Ta nói cùng các ngươi, là bạn hữu ta: Đừng sợ kẻ giết xác rồi sau không làm gì được nữa. | And I say to you, my friends, Have no fear of those who may put the body to death, and are able to do no more than that. |
| Song ta chỉ cho các ngươi biết phải sợ ai: phải sợ Đấng khi đã giết rồi, có quyền bỏ xuống địa ngục; phải ta nói cùng các ngươi, ấy là Đấng các ngươi phải sợ! | But I will make clear to you of whom you are to be in fear: of him who after death has power to send you to hell; yes, truly I say, Have fear of him. |
| Người ta há chẳng bán năm con chim sẻ giá hai đồng tiền sao? Nhưng Đức Chúa Trời không quên một con nào hết. | Are not five sparrows given in exchange for two farthings? and God has every one of them in mind. |
| Dầu đến tóc trên đầu các ngươi cũng đã đếm cả rồi. Đừng sợ chi, vì các ngươi trọng hơn nhiều chim sẻ. | But even the hairs of your head are numbered. Have no fear: you are of more value than a flock of sparrows. |
| Ta nói cùng các ngươi, ai sẽ xưng ta trước một thiên hạ, thì Con người cũng sẽ xưng họ trước mặt thiên sứ của Đức Chúa Trời. | And I say to you that to everyone who gives witness to me before men, the Son of man will give witness before the angels of God. |
| Nhưng ai chối ta trước mặt thiên hạ, thì họ sẽ bị chối trước mặt thiên sứ của Đức Chúa Trời. | But if anyone says before men that he has no knowledge of me, I will say that I have no knowledge of him before the angels of God. |
| Ai nói nghịch cùng Con người, thì sẽ được tha; song kẻ nói lộng ngôn đến Đức Thánh Linh, thì không được tha đâu. | And if anyone says a word against the Son of man, he will have forgiveness: but for him who says evil words against the Holy Spirit, there will be no forgiveness. |
| Khi người ta đem các ngươi đến nhà hội, trước mặt quan án và quan cai trị, thì chớ lo về nói cách nào để binh vực mình, hoặc nói lời gì; | And when they take you before the Synagogues and the authorities and the rulers, take no thought about what answers you will give, or what you will say: |
| bởi vì chính giờ đó Đức Thánh Linh sẽ dạy các ngươi những lời phải nói. | For the Holy Spirit will make clear to you in that very hour what to say. |
| Bấy giờ, một người giữa dân chúng thưa rằng: Thưa thầy, xin biểu anh tôi chia gia tài cho tôi. | And one of the people said to him, Master, give an order to my brother to make division of the heritage with me. |
| Nhưng Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Hỡi người kia, ai đặt ta làm quan xử kiện hay là chia của cho các ngươi? | But he said, Man, who made me a judge or a maker of decisions for you? |
| Đoạn, Ngài phán cùng chúng rằng: Hãy giữ cẩn thận chớ hà tiện gì hết; vì sự sống của người ta không phải cốt tại của cải mình dư dật đâu. | And he said to them, Take care to keep yourselves free from the desire for property; for a man's life is not made up of the number of things which he has. |
| Ngài lại phán cùng chúng lời vinh dự nầy: Ruộng của một người giàu kia sinh lợi nhiều lắm, | And he said to them, in a story, The land of a certain man of great wealth was very fertile: |
| người bèn tự nghĩ rằng: Ta phải làm thể nào? Vì không có đủ chỗ chứa hết sản vật. | And he said to himself, What is to be done? for I have no place in which to put all my fruit. |
| Lại nói: Nầy, việc ta sẽ làm: ta phá cả kho tàng và cất cái khác lớn hơn, thâu trử sản vật và gia tài vào đó; | And he said, This I will do: I will take down my store-houses and make greater ones, and there I will put all my grain and my goods. |
| rồi sẽ nói với linh hồn ta rằng: Linh hồn ơi, mầy đã được nhiều của để dành dùng lâu năm; thôi, hãy nghỉ, ăn uống, và vui vẻ. | And I will say to my soul, Soul, you have a great amount of goods in store, enough for a number of years; be at rest, take food and wine and be happy. |
| Song Đức Chúa Trời phán cùng người rằng: Hỡi kẻ dại! Chính đêm nay linh hồn ngươi sẽ bị đòi lại; vậy những của cải ngươi đã sắm sẵn sẽ thuộc về ai? | But God said to him, You foolish one, tonight I will take your soul from you, and who then will be the owner of all the things which you have got together? |
| Hễ ai thâu trử của cho mình mà không giàu có nơi Đức Chúa Trời thì cũng như vậy. | So that is what comes to the man who gets wealth for himself, and has not wealth in the eyes of God. |
| Đức Chúa Jêsus bèn phán cùng môn đồ rằng: Ay vậy, ta nói cùng các ngươi, đừng vì sự sống mình mà lo đồ ăn, cũng đừng vì thân thể mình mà lo đồ mặc. | And he said to his disciples, For this reason I say to you, Take no thought for your life, about what food you will take, or for your body, how it may be clothed. |
| Sự sống trọng hơn đồ ăn, thân thể trọng hơn đồ mặc. | Is not life more than food, and the body than its clothing? |
| Hãy xem con quạ: nó không gieo, không gặt, cũng không có hầm vựa kho tàng chi, mà Đức Chúa Trời còn nuôi nó; huống chi các ngươi quí hơn chim chóc là dường nào! | Give thought to the ravens; they do not put seeds into the earth, or get together grain; they have no store-houses or buildings; and God gives them their food: of how much greater value are you than the birds! |
| Có ai trong các ngươi lo lắng mà làm cho đời mình dài thêm một khắc không? | And which of you by taking thought is able to make himself any taller? |
| Vậy nếu đến việc rất nhỏ các ngươi cũng không có thể được sao các ngươi lo việc khác? | If, then, you are not able to do even that which is least, why are you troubled about the rest? |
| Hãy xem hoa huệ mọc lên thể nào: nó chẳng làm khó nhọc, cũng không kéo chỉ; song ta phán cùng các ngươi, dầu vua Sa-lô-môn sang trọng đến đâu, cũng không được mặc áo như một hoa nào trong giống ấy. | Give thought to the flowers: they do no work, they make no thread; and still I say to you, Even Solomon, in all his glory, was not clothed like one of these. |
| Hỡi kẻ ít đức tin, nếu loài cỏ ngoài đồng là loài nay sống mai bỏ vào lò, mà Đức Chúa Trời còn cho mặc thể ấy, huống chi là các ngươi! | But if God gives such clothing to the grass in the field, which today is living, and tomorrow will be burned in the oven, how much more will he give clothing to you, O men of little faith? |
| Vậy các ngươi đừng kiếm đồ ăn đồ uống, cũng đừng có lòng lo lắng. | And do not give overmuch thought to your food and drink, and let not your mind be full of doubts. |
| Vì mọi sự đó, các dân ngoại ở thế gian vẫn thường tìm, và Cha các ngươi biết các ngươi cần dùng mọi sự đó rồi. | For the nations of the world go in search of all these things: but your Father has knowledge that you have need of them. |
| Nhưng thà các ngươi hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời, rồi mọi sự đó sẽ được cho thêm. | But let your chief care be for his kingdom, and these other things will be given to you in addition. |
| Hỡi bầy nhỏ, đừng sợ chi; vì Cha các ngươi đã bằng lòng cho các ngươi nước thiên đàng. | Have no fear, little flock, for it is your Father's good pleasure to give you the kingdom. |
| Hãy bán gia tài mình mà bố thí. Hãy sắm cho mình túi không hư, và của báu không hề hao kém ở trên trời, là nơi kẻ trộm không đến gần, sâu mọt không làm hư nát. | Give what property you have in exchange for money, and give the money to the poor; make for yourselves money-bags which will not get old, wealth stored up in heaven which will be yours for ever, where thieves will not come nor worms put it to destruction. |
| Vì của báu các ngươi ở đâu, thì lòng cũng ở đó. | For where your wealth is, there will your heart be. |
| Lưng các ngươi phải thắt lại, đèn các ngươi phải thắp lên. | Be ready, dressed as for a journey, with your lights burning. |
| Hãy làm như người chờ đợi chủ mình ở tiệc cưới về, để lúc chủ đến gõ cửa thì liền mở. | And be like men who are looking for their lord, when he comes back from the bride-feast; so that when he comes to the door, it will be open to him quickly. |
| Phước cho những đầy tớ ấy, khi chủ về thấy họ thức canh! Quả thật, ta nói cùng các ngươi, chủ sẽ thắt lưng mình, cho đầy tớ ngồi bàn mình, và đến hầu việc họ. | Happy are those servants who are watching when the lord comes; truly I say to you, he will make himself their servant and, placing them at the table, he will come out and give them food. |
| Hoặc canh hai, canh ba, chủ trở về, nếu thấy đầy tớ như vậy thì phước cho họ! | And if he comes in the second division of the night or in the third, and they are watching for him, happy are those servants. |
| Hãy biết rõ, nếu chủ nhà hay kẻ trộm đến giờ nào, thì sẽ tỉnh thức, chẳng để cho nó đào ngạch nhà đâu. | But be certain of this, that if the master of the house had had knowledge of the time when the thief was coming, he would have been watching, and would not have let his house be broken into. |
| Các ngươi cũng vậy, hãy chực cho sẵn sàng, vì Con người sẽ đến trong giờ các ngươi không ngờ. | So be ready: for the Son of man is coming at a time when you are not looking for him. |
| Phi -e-rơ bèn thưa Ngài rằng: Lạy Chúa, thí dụ nầy Chúa phán cho chúng tôi, hay là cũng cho mọi người? | And Peter said to him, Lord, are these words said to us only, or to all men? |
| Chúa đáp rằng: Ai là người quản gia ngay thật khôn ngoan, chủ nhà đặt coi cả người nhà mình, để đến dịp tiện, phát lương phạn cho họ? | And the Lord said, Who then is the wise and responsible servant whom his lord will put in control of his family, to give them their food at the right time? |
| Phước cho đầy tớ ấy khi chủ nhà về, thấy làm như vậy! | Happy is that servant who, when his lord comes, is doing so. |
| Quả thật, ta nói cùng các ngươi, chủ sẽ cho nó quản lý cả gia tài mình. | Truly I say to you, he will put him in control of all his goods. |
| Nhưng nếu đầy tớ ấy tự nghĩ rằng: Chủ ta chậm đến; rồi cứ đánh đập đầy tớ trai và gái, ăn uống say sưa, | But if that servant says to himself, My lord is a long time coming; and goes about giving blows to the men-servants and the women-servants, feasting and taking overmuch wine; |
| thì chủ nó sẽ đến trong ngày nó không dè, và giờ nó không biết; lấy roi đánh xé da nó, và để cho nó đồng số phận với kẻ bất trung. | The lord of that servant will come at a time when he is not looking for him, and at an hour when he is not ready for him, and he will have him cut in two and will give him his part in the fate of those who have no faith; |
| Đầy tớ nầy đã biết ý chủ mình, mà không sửa soạn sẵn và không theo ý ấy, thì sẽ bị đòn nhiều. | And the servant who had knowledge of his lord's desires and was not ready for him and did not do as he was ordered, will be given a great number of blows; |
| Song đầy tớ không biết ý chủ, mà làm việc đáng phạt, thì bị đòn ít. Vì ai được ban cho nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều; và ai đã được giao cho nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều hơn. | But he who, without knowledge, did things for which punishment is given, will get only a small number of blows. The man to whom much is given, will have to give much; if much is given into his care, of him more will be requested. |
| Ta đã đến quăng lửa xuống đất; nếu cháy lên rồi, ta còn ước ao chi nữa! | I came to send a fire on the earth, and it may even now have been lighted. |
| Có một phép báp-tem mà ta phải chịu, ta đau đớn biết bao cho đến chừng nào phép ấy được hoàn thành! | But there is a baptism which I have to undergo; and how am I kept back till it is complete! |
| Các ngươi tưởng ta đến đem sự bình an cho thế gian sao? Ta nói cùng các ngươi, không, nhưng thà đem sự phân rẽ. | Is it your opinion that I have come to give peace on earth? I say to you, No, but division: |
| Vì từ nay về sau, nếu năm người ở chung một nhà, thì sẽ phân li nhau, ba người nghịch cùng hai, hai người nghịch cùng ba; | For from this time, a family of five in one house will be on opposite sides, three against two and two against three. |
| cha nghịch cùng con trai, con trai nghịch cùng cha; mẹ nghịch cùng con gái, con gái nghịch cùng mẹ; bà gia nghịch cùng dâu, dâu nghịch cùng bà gia. | They will be at war, the father against his son, and the son against his father; mother against daughter, and daughter against mother; mother-in-law against daughter-in-law, and daughter-in-law against mother-in-law. |
| Ngài lại phán cùng đoàn dân rằng: Khi các ngươi thấy đám mây nổi lên phương tây, liền nói rằng: Sẽ có mưa; thì quả có vậy. | Then he said to the people, When you see a cloud coming up in the west, straight away you say, There will be rain; and so it is. |
| Lại khi gió nam thổi, các ngươi nói rằng: Sẽ nóng nực; thì quả có vậy. | And when you see a south wind blowing, you say, There will be heat; and so it is. |
| Hỡi kẻ giả hình! các ngươi biết phân biệt khí sắc của trời đất; vậy sao không biết phân biệt thời nầy? | O false ones! the face of the earth and the heaven is clear to you; how is it that the signs of these times are not as clear to you? |
| Lại sao các ngươi cũng không tự mình xét đoán điều gì là công bình? | And why are you, in your hearts, unable to be judges of what is right? |
| Vậy, khi ngươi đi với kẻ kiện mình đến trước mặt quan tòa, dọc đường hãy gắng sức giải hòa cùng họ, e họ kéo ngươi đến trước mặt quan án, quan án giao cho thầy đội, rồi bỏ tù ngươi chăng. | For if anyone has a cause at law against you, and you are going with him before the ruler, make an attempt, on the way, to come to an agreement with him, for if you do not, he may take you before the judge and the judge will give you up to the police, and they will put you in prison. |
| Ta nói cùng ngươi, ngươi trả còn thiếu một đồng tiền, thì không ra khỏi tù được. | I say to you, You will not come out of it till you have made payment to the very last farthing. |
