Châm Ngôn 23
|
Die Spruche 23
|
| Khi con ngồi ăn bữa với một quan trưởng, Hãy xét kỹ người ở trước mặt con; | Wenn du sitzest und issest mit einem Herrn, so merke, wen du vor dir hast, |
| Nếu con có láu ăn, Khá để con dao nơi họng con. | und setze ein Messer an deine Kehle, wenn du gierig bist. |
| Chớ thèm món ngon của người, Vì là vật thực phỉnh gạt. | Wünsche dir nichts von seinen feinen Speisen; denn es ist falsches Brot. |
| Con chớ chịu vật vã đặng làm giàu; Khá thôi nhờ cậy khôn ngoan riêng của con. | Bemühe dich nicht reich zu werden und laß ab von deinen Fündlein. |
| Con há liếc mắt vào sự giàu có sao? Nó đã chẳng còn nữa rồi; Vì nó quả hẳn có mọc cánh, Và bay lên trên trời như chim ưng vậy. | Laß dein Augen nicht fliegen nach dem, was du nicht haben kannst; denn dasselbe macht sich Flügel wie ein Adler und fliegt gen Himmel. |
| Chớ ăn bánh của kẻ có mắt gian ác, Và đừng tham muốn những món ngon của hắn. | Iß nicht Brot bei einem Neidischen und wünsche dir von seinen feinen Speisen nichts. |
| Vì hắn tưởng trong lòng thể nào, thì hắn quả thể ấy. Hắn nói với con rằng: Hãy ăn uống đi; Nhưng trong lòng hắn chẳng hiệp cùng con. | Denn wie ein Gespenst ist er inwendig; er spricht: Iß und trink! und sein Herz ist doch nicht mit dir. |
| Miếng con đã ăn, con sẽ mửa ra, Và mất những lời hòa mĩ của con. | Deine Bissen die du gegessen hattest, mußt du ausspeien, und mußt deine freundlichen Worte verloren haben. |
| Chớ nói vào lỗ tai kẻ ngu muội; Vì nó sẽ khinh dể sự khôn ngoan của các lời con. | Rede nicht vor des Narren Ohren; denn er verachtet die Klugheit deiner Rede. |
| Chớ dời đi mộc giới cũ, Đừng vào trong đồng ruộng của kẻ mồ côi; | Verrücke nicht die vorigen Grenzen und gehe nicht auf der Waisen Acker. |
| Vì Đấng cứu chuộc của họ vốn quyền năng, Sẽ binh vực sự cáo tụng của chúng nó nghịch với con. | Denn ihr Erlöser ist mächtig; der wird ihre Sache wider dich ausführen. |
| Hãy chuyên lòng về sự khuyên dạy, Và lắng tai nghe các lời tri thức. | Gib dein Herz zur Zucht und deine Ohren zu vernünftiger Rede. |
| Chớ tha sửa phạt trẻ thơ; Dầu đánh nó bằng roi vọt, nó chẳng chết đâu. Khi con đánh nó bằng roi vọt, | Laß nicht ab den Knaben zu züchtigen; denn wenn du ihn mit der Rute haust, so wird man ihn nicht töten. |
| At giải cứu linh hồn nó khỏi âm phủ. | Du haust ihn mit der Rute; aber du errettest seine Seele vom Tode. |
| Hỡi con, nếu lòng con khôn ngoan, Thì lòng ta cũng sẽ được vui mừng; | Mein Sohn, wenn dein Herz weise ist, so freut sich auch mein Herz; |
| Phải, chánh ruột gan ta sẽ hớn hở Khi miệng con nói điều ngay thẳng. | und meine Nieren sind froh, wenn deine Lippen reden, was recht ist. |
| Lòng con chớ phân bì với kẻ hung ác; Nhưng hằng ngày hãy kính sợ Đức Giê-hô-va. | Dein Herz folge nicht den Sündern, sondern sei täglich in der Furcht des HERRN. |
| Vì quả hẳn có sự thưởng thiện, Và sự trông đợi của con sẽ chẳng thành ra luống công. | Denn es wird dir hernach gut sein, und dein Warten wird nicht trügen. |
| Hỡi con, hãy nghe và trở nên khôn ngoan, Khá dẫn lòng con vào đường chánh. | Höre, mein Sohn, und sei weise und richte dein Herz in den Weg. |
| Chớ đồng bọn cùng những bợm rượu, Hoặc với những kẻ láu ăn; | Sei nicht unter den Säufern und Schlemmern; |
| Vì bợm rượu và kẻ láu ăn sẽ trở nên nghèo; Còn kẻ ham ngủ sẽ mặc rách rưới. | denn die Säufer und Schlemmer verarmen, und ein Schläfer muß zerrissene Kleider tragen. |
| Hãy nghe lời cha đã sanh ra con, Chớ khinh bỉ mẹ con khi người trở nên già yếu. | Gehorche deinem Vater, der dich gezeugt hat, und verachte deine Mutter nicht, wenn sie alt wird. |
| Hãy mua chân lý, Sự khôn ngoan, sự khuyên dạy, và sự thông sáng; chớ hề bán đi. | Kaufe Wahrheit, und verkaufe sie nicht, Weisheit, Zucht und Verstand. |
| Cha người công bình sẽ có sự vui vẻ lớn, Và người nào sanh con khôn ngoan sẽ khoái lạc nơi nó. | Der Vater eines Gerechten freut sich; und wer einen Weisen gezeugt hat, ist fröhlich darüber. |
| Ước gì cha và mẹ con được hớn hở, Và người đã sanh con lấy làm vui mừng. | Laß sich deinen Vater und deine Mutter freuen, und fröhlich sein, die dich geboren hat. |
| Hỡi con, hãy dâng lòng con cho cha, Và mắt con khá ưng đẹp đường lối của cha. | Gib mir, mein Sohn, dein Herz, und laß deinen Augen meine Wege wohl gefallen. |
| Vì kị nữ vốn là một cái hố sâu, Và dâm phụ là một cái hầm hẹp. | Denn eine Hure ist eine tiefe Grube, und eine Ehebrecherin ist ein enger Brunnen. |
| Nàng đứng rình như một kẻ trộm, Làm cho thêm nhiều kẻ gian tà trong bọn loài người. | Auch lauert sie wie ein Räuber, und die Frechen unter den Menschen sammelt sie zu sich. |
| Ai bị sự hoạn nạn? Ai phải buồn thảm? Ai có sự tranh cạnh? Ai than xiết? Ai bị thương tích vô cớ? Ai có con mắt đỏ? | Wo ist Weh? wo ist Leid? wo ist Zank? wo ist Klagen? wo sind Wunden ohne Ursache? wo sind trübe Augen? |
| Tất những kẻ nán trễ bên rượu, Đi nếu thứ rượu pha. | Wo man beim Wein liegt und kommt, auszusaufen, was eingeschenkt ist. |
| Chớ xem ngó rượu khi nó đỏ hồng, Lúc nó chiếu sao trong ly, Và tuôn chảy dễ dàng; | Siehe den Wein nicht an, daß er so rot ist und im Glase so schön steht. Er geht glatt ein; |
| Rốt lại, nó cắn như rắn, Chít như rắn lục; | aber danach beißt er wie eine Schlange und sticht wie eine Otter. |
| Hai mắt con sẽ nhìn người dâm phụ, Và lòng con sẽ nói điều gian tà; | So werden deine Augen nach andern Weibern sehen, und dein Herz wird verkehrte Dinge reden, |
| Thật, con sẽ như người nằm giữa đáy biển, Khác nào kẻ nằm trên chót cột buồm vậy. | und wirst sein wie einer, der mitten im Meer schläft, und wie einer schläft oben auf dem Mastbaum. |
| Con sẽ nói rằng: Người ta đập tôi, nhưng tôi không đau; Người ta đánh tôi, song tôi không nghe biết: Khi tôi tỉnh dậy, tôi sẽ trở lại tìm uống nó nữa. | "Sie schlagen mich, aber es tut mir nicht weh; sie klopfen mich, aber ich fühle es nicht. Wann will ich aufwachen, daß ich's mehr treibe?" |
